Τι είναι και πώς προκαλείται
Η κύστη κόκκυγος (ή αλλιώς «τριχοφωλεακή κύστη») είναι μια πολύ συχνή φλεγμωνώδης πάθηση που εντοπίζεται στο δέρμα της περιοχής του κόκκυγα. Σε εκείνο το σημείο, κάτω από την επιδερμίδα, οι ασθενείς εμφανίζουν ένα σκληρό μόρφωμα (που είναι η κύστη), καθώς και κάποιες μικρές οπές στο γύρω δέρμα που αντιστοιχούν στα στόμια των συριγγίων, δηλαδή των πόρων που συνδέουν την κύστη με το δέρμα. Συνήθως τόσο η κύστη όσο και τα συρίγγιά της περιέχουν τρίχες.
Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα στους άντρες σε σχέση με τις γυναίκες και κατά κανόνα σε νεαρές ηλικίες. Η ακριβής αιτιολογία της νόσου δεν είναι γνωστή και παρά το ότι έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες καμία δεν έχει επικρατήσει. Σήμερα γνωρίζουμε πως οι βασικοί παράγοντες κινδύνου για την εμφάνισή της είναι η πυκνή τριχοφυΐα στην περιοχή, η συνεχής μηχανική πίεση που ασκείται στους θυλάκους των τριχών του δέρματος από τις κινήσεις των γλουτών, και η ύπαρξη ευνοϊκών συνθηκών τοπικά (τριβή, υγρασία, κακός αερισμός) για την ανάπτυξη μικροβίων.
Η εισχώρηση των τριχών στα στόμια των συριγγίων και στην κύστη εμποδίζει την αυτόματη επούλωση της νόσου με αποτέλεσμα να συντηρείται μια χρόνια φλεγμονώδης αντίδραση του οργανισμού. Η διάγνωση της κύστης κόκκυγα γίνεται εύκολα μόνο με την κλινική εξέταση από το γιατρό χωρίς να είναι απαραίτητη καμία άλλη αιματολογική ή ακτινολογική εξέταση.
Συμπτώματα της κύστης κόκκυγος
Τα συμπτώματα δεν είναι ίδια σε όλους τους ασθενείς. Κάποιοι μπορεί να παραμείνουν χωρίς έντονα συμπτώματα για πολλά χρόνια ενώ σε άλλους μπορεί να εμφανιστεί αιφνιδίως ένα απόστημα στην περιοχή του κόκκυγα το οποίο συνοδεύεται από έντονο πόνο, πρήξιμο και πυρετό.
Πολλοί ασθενείς επίσης διαμαρτύρονται για συνεχή εκροή πύου ή/και αίματος από τα στόμια των συριγγίων που δημιουργούν δερματίτιδα και έντονη φαγούρα. Τέλος οι περισσότεροι, αναφέρουν έναν ήπιο πόνο ή μια αδιευκρίνιστη ενόχληση στην περιοχή του κόκκυγα, ιδιαιτέρως όταν κάθονται για πολύ ώρα ή μετά από έντονη δραστηριότητα. Ο σοβαρότερος κίνδυνος για τους ασθενείς είναι η επιμόλυνση της κύστης από κάποιο μικρόβιο και η ανάπτυξη ενός αποστήματος στην περιοχή.
Το απόστημα αυτό μπορεί να πάρει γρήγορα μεγάλες διαστάσεις, και γίνεται εύκολα αντιληπτό από τον ασθενή γιατί εκδηλώνεται με έντονο πόνο, πρήξιμο και ερυθρότητα στην περιοχή, υψηλό πυρετό και δυσκολία στο κάθισμα ή τη βάδιση. Η επιπλοκή αυτή απαιτεί άμεση χειρουργική αντιμετώπιση με διάνοιξη και παροχέτευση του αποστήματος. Άλλα προβλήματα μικρότερης σοβαρότητας είναι η έντονη φαγούρα στην περιοχή από υγρά που εκρέουν από τα συρίγγια και η επακόλουθη τοπική δερματίτιδα.
Κλασσική Θεραπεία της κύστης κόκκυγος
Η πιο διαδεδομένη θεραπεία της νόσου είναι η «ανοικτή» μέθοδος, δηλαδή η πλήρης χειρουργική αφαίρεση της κύστης με χρήση διαθερμίας, μαζί με τα συρίγγια, χωρίς τη συρραφή του τραύματος που δημιουργείται. Το τραύμα παραμένει ανοικτό και επουλώνεται μόνο του, προοδευτικά, μετά από ένα διάστημα 30 περίπου ημερών (επούλωση «κατά δεύτερο σκοπό»).
Κατά καιρούς έχουν εφαρμοσθεί και διάφορες άλλες παραλλαγές αυτής της μεθόδου με την ίδια «θεραπευτική λογική» δηλαδή την πλήρη αφαίρεση της βλάβης και την καθυστερημένη επούλωση του τραύματος. Η διάρκεια της επέμβασης είναι περίπου 1 ώρα και τις περισσότερες φορές πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία. Ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι άμεσα.
Τεχνική Laser
Η τεχνική με τη χρήση τεχνολογίας laser, είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που άρχισε να εφαρμόζεται στη θεραπεία της κύστης κόκκυγος τα τελευταία 10 χρόνια. Σε αντίθεση με την «ανοικτή» μέθοδο, δεν έχει ως στόχο τη χειρουργική αφαίρεση της νόσου αλλά τη «θερμική καταστροφή» της με τη χρήση ενέργειας laser.
Για την εφαρμογή της απαιτείται ειδικός εξοπλισμός που περιλαμβάνει μια πολύ λεπτή και εύκαμπτη ίνα που από το άκρο της εκπέμπει περιμετρικά ενέργεια laser. Η ίνα αυτή εισχωρεί δια μέσου των συριγγίων στο εσωτερικό της κύστης και καταστρέφει τα κύτταρα του τοιχώματός της (ενδοθήλιο), μετατρέποντάς την, μαζί με τα συρίγγια, σε μια αδρανή εσωτερική ουλή.
Επιλογή χειρουργικής τεχνικής
Η επιλογή της χειρουργικής τεχνικής πρέπει να γίνεται εξατομικευμένα και κατά περίπτωση.
